Histamin: Hafife alınan bir molekül ve etkileri

Vücutta doğal olarak oluşan biyojenik bir amin olan histamin, birçok fizyolojik süreçte önemli bir rol oynar. Ancak histamin seviyesi dengesiz hale gelirse rahatsız edici semptomlar ortaya çıkabilir. Bu makale histaminin ne olduğunu, ne gibi etkileri olduğunu, intoleranslar ve sağlık açısından nasıl bir rol oynadığını incelemektedir.

Histamin nedir?

Kimyasal bir haberci olan histamin, çeşitli vücut süreçlerinde rol oynar. Belli özel hücreler tarafından salgılanır ve belli reaksyonlar için hayati öneme sahiptir:

Alerjik reaksiyonlar: Bir bağışıklık reaksiyonu sırasında, kızarıklık, kaşıntı ve şişlik gibi semptomlara yol açabilen histamin salınır.
Uyku-uyanıklık döngüsünün düzenlenmesi: Beyinde nörotransmiter görevi görür ve uyanıklık düzeyini etkiler.

Gastrointestinal fonksiyon

Histamin mide asidi üretimini uyarır ve sindirimi destekler.

Histamin intoleransı ne anlama geliyor?

Histamin intoleransı, vücut aşırı histamini etkili bir şekilde parçalayamadığı zaman ortaya çıkar. Bu genellikle bozulmadan sorumlu olan diamin oksidaz (DAO) ve histamin N-metiltransferaz (HNMT) enzimlerinin bozulmuş fonksiyonundan kaynaklanmaktadır. Kandaki histamin seviyeleri yükseldiğinde sıklıkla alerjiyle karıştırılan semptomlar ortaya çıkabilir:

Baş ağrıları veya migren veya kaşıntı gibi cilt reaksiyonları ,gaz, ishal veya karın ağrısı gibi mide-bağırsak şikayetleri,kalp atış hızının artması veya kan basıncında dalgalanmalar gibi kardiyovasküler problemler,baş dönmesi ve yorgunluk

Histamin içeriği yüksek yiyecekler

Bazı gıdalar doğal olarak yüksek histamin seviyelerine sahiptir veya organizmada histamin salınımını uyarabilir. İşte bir seçim:

Histamin içeriği yüksek: Eski peynir (örn. Gouda, Parmesan, fermente gıdalar (örn. soya sosu, lahana turşusu) Alkollü içecekler (özellikle bira, kırmızı şarap) Füme et veya balık Histamin salgılayan gıdalar: Çilek Domates Çikolata Turunçgiller.

DAO (histamini elimine eden enzim) etkisini engelleyen gıdalar: Alkol, enerji içecekleri

Teşhise giden yol genellikle uzundur ve hastalar ilk başta neden sürekli bu kadar bitkin olduklarını anlayamazlar

(Resim: Canva Design)

Histamin intoleransının tanısı ve tedavisi

Histamin intoleransını teşhis etmek zordur çünkü semptomlar kişiden kişiye değişir ve diğer hastalıklarla benzerlik gösterir. Aşağıdaki adımlar faydalı olabilir:

Bir semptom günlüğü tutun: Hangi yiyecekleri tükettiğinizi ve hangi semptomları yaşadığınızı kaydedin.

Düşük histaminli diyet: Semptomların iyileşip iyileşmediğini test etmek için, birkaç hafta boyunca yüksek histamin içeren veya histamin salgılayan gıdalardan kaçının.

Kan ve enzim testleri: Potansiyel bir intoleransı belirlemek için doktor kandaki DAO seviyesini analiz edebilir.

İlaç desteği: Bazı durumlarda antihistaminikler veya DAO takviyeleri semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.

Günlük yaşamınız için tavsiyeler

Taze gıdaları tercih edin: Uzun süre işlenmiş veya saklanmış ürünlerden uzak durun.
Stresi azaltın: Stres daha fazla histamin salınmasına neden olabilir. Yoga veya meditasyon gibi rahatlama teknikleri yardımcı olabilir.
Dikkatli yiyin: Vücudunuzun sinyallerine dikkat edin ve hangi yiyecekleri iyi tolere ettiğinizi keşfedin.

Muayenehanemde prosedür

Bağırsaklarınızın durumunun ne olduğunu görmek için laboratuvar teşhislerini kullanmayı seviyorum. L-glutamin ve metiyonin gibi bazı amino asitler, özellikle mukoza zarlarının hasar görmesi durumunda faydalı olabilir. Özellikle bağırsakların sağlam olmadığı durumlarda infüzyon olarak.

Elbette bunu iyi analiz etmeniz gerekiyor; hayati maddeleri kontrol ederek.
(Histidin ve L-tirozin gibi bazı amino asitlerden histaminozis üzerinde olumsuz etkileri olduğundan kaçınılmalıdır.)

Sonuç

Histamin önemli bir maddedir. Ancak hoşgörüsüzlük varsa belirtiler ortaya çıkabilir. Semptomlar genellikle bilinçli bir diyet, hedefe yönelik teşhisler ve günlük yaşamda hafif ayarlamalar yoluyla gözle görülür şekilde hafifletilebilir. Histamin intoleransınız olduğundan şüpheleniyorsanız profesyonel yardım almaktan korkmayın. Vücudunuz size teşekkür edecek!

Kaynaklar

1)Maintz, L. ve Novak, N. (2007). Histamin yanı sıra histamin intoleransının durumu. Amerikan Klinik Beslenme Dergisi, 85(5), 1185-1196.
Schwelberger, HG (2010). Histamin intoleransı: Aşırı değerli mi yoksa az değerli mi? Enflamasyon Araştırması, 59(Ek 2), S219-S221.
Wantke, F., Götz, M. ve Jarisch, R. (1993). Histaminsiz diyet: Histamin intoleransı için tercih edilen tedavi. Klinik ve Deneysel Alerji, 23(12), 982-985.
EAACI (Avrupa Alerji ve Klinik İmmünoloji Akademisi). (2023’te). Alerjilerde histaminin rolü. eaaci.orgDGE (Alman Beslenme Derneği). (2022). Histamin intoleransı: işaretler ve yönetim. dge.de

2)Muayenehanemden deneyimler